Dündarda bitki örtüsü 1



Dündarda köy içinde meyve ağaçları çoğ idi. Tarlalarda eşki alma ağaçları, çördük ağaçları yaygındı. Çeşitli çeşitli armut ağaçları vardı. Dündarlı bu armut ağaçlarına isim verirdi. Uzun çöplü, hayvan yemez vb. Erik ağaçları da pek yagındı. Meyveler Eylül, ekim gibi olgunlaşırdı. Dündarlı bunları toplar yer idi. Satarlardı eskiden karşılığında ihtiyaçlarını alırlardı. Şimdi bunu yapmıyorlar. Erikleri, elmalrı , armutları kesip diler , kuruturardı. Kış için. Kışın kaynatıp içerlerdi. Armutlardan forkuluk, turşu yaparlardı. Ceviz ağaçları dündarda fazla yaygın değildi. Tek tük idi. Ekim ayına doğru cevizler olgunlaşır, toplarlar yerler idü. Kuşburnu, körcepınar, edirgöğnüğü, gölkıyısı gibi yerlerde yaygın bir bitki idü. Dündarlı sonbahara doğru kuşburnu toplarlardı. Kurutur İstanbula getirir, kaynatır, içerlerdi. Fındık çalıları, Gök kıyısının üzerinde inin önüne doğru uzanırdı. Köyün diğer yerlerinde de vardı. Köyden gölkıyısına çıkarken tarla kenarlarında fındık çalıları var idi. Sayuğukızı civarında, körce pınar, kavak pınar, ırmağın dereye inerken fındık çalılarına rastlanırdı. Fındıklar Ekim gibi olugunlaşır, gen kızlar, çocuklar türkü söyeleyerek fındık toplarlardı. Folağ ederler di, iç ederlerdi ve Yerlerdi. Genellikle kuruturlardı. 1970 li 1980 li yıllarda gen kızlar kuçuk torba edip, içine fındık koyarlardı. Küçük torbalar beyz idi. Şayet var ise, mavi kalem ile torbanın üzerine yazı yazılır, İstanbulda akrabalarına gönderirlerdi. Torbada, eğik ve iyi olmayan bir yazı dikkati çekerdi. Örneğin, Alacak: Fadime Delikkaya, topçu, cukacı vb. Gönderen: Kirbiye..vb.. Torbadan fındık ve ceviz çıkardı. Fındıklar çok sertti. Kırılması zor idi. İçleri küçük olur ve lezzeti idi. Bellki bu fındıklar yabani fındıklar idi. Aşı yapılıp geliştirilebilridi. Fakat kimse çaba göstermez idi. Belki Dündar karadenize yakın olduğu için buralarda da fındık çalışına rastlanırdı. Pelit ağaçları da yagındı. Bunların büyüklü, küçüklü idiler. Bunları küçük myveleri vardı. Yenmezdi. Misket tipi idi. Hoş olurdu toplamak onları. Mehlep, vişne, kiraz ağaçları da var idi. Gürelik gözünde Vişne ağaçları var idi. Mayıs, Haziran aylarında çocuklar epey vişne yerlerdi. Çam ağcı az idi. Çukurun pınarın üzerinde ve laleğin üzerinde tek tük kalmıştı. İnsanlar bunları vaktiyle kesmişti. Bir de ağcağranda bir tane var idü. Kozalak denilen meyveleri olurdu. Yenmez idü.


Dündarda bitki örtüsü 2
Kavak ve söğüt ağaçları çok yagındı. Kavak ağacı çabuk büyü idü. Dündarlılar bu kavakları keser ev yapımında kullanılırdı. Satar para kazanırladı. Keven ağaç değildi. Yer yetişen dikenli sert bir bitki örtüsü idiü. Dikenleri Dündarlıalrın canını çok acıtmıştır. Eşşeklerin yediğü söylenir idü. Genelde yalınız pınarın altlarında, yaylanın yamaçlarında bolca bulurudu. Gelenüler bu nlar arasına yuva yaparlardı. Çekme çalısı, yaylada Dündarlıların, yakacak olarak kullandığı, yerdeki küçük çalılardan dı. Sökmesi zor idü. Eşşekler ile sökmeye gidilür idi. Kazma ile bile zor sökülürdü. Dündarda tarlalarda, ekin, buğday, yulaf, arpa ekilirdi. Tarlaların ortasında ilginç otlar yetişirdi. Pıtırak otu, mavili dikenli otlar. Dündarlı bunlara çeşitli adlar verirdi. Aklıma gelmedi bunların isimleri. Dündarlı, fındık çalılarını keser, kızakların altına döşer, ekin , ot getirilerdi. Bu çalıları harmana yığar, kışın odun ederlerdi. Mehlep, pelit ağaçlarında kızaklarına kızak ayağı yaparlardı. Fındık çalılarını keser övendere, değnek yaparlardı. Pelit , mehlep ve fındık çalısından anatut, dirgen, boyunduruk yaparlardı. Zelve eğerlerdi. Kızak köprüsü yaparlardı. Analayacağınız, Dündarda bitki örtüsü çok faydalı olmuştur, meyvelerden yemiş, yakacak, taşımacılıkta, kızak yapımında çak kullanılmış ve Dündarlılara yaramıştır. Bostanlara, pancar, kabak, fasulye ekilir ve yetiştirilerdi. Fasulyeye Böğrülce denirdi. Bostanları haftada bir sularlardu. Böğrülceler kazıklara tutturulurdu. Madımak, efelik, yenen bitki örtüsünden di. Bahar aylarında epey olurdu. Kurutulurdu, kavrulurdu. Kuzu göbeği, postkulağı mantarları Dündar dağlarında, bahçelerinde var idü. Toplanır yerler idü. Mantar dağlarda Evliya gibi idü. Sır olurdu. Bazılarına gözükür bazıları gözükmezdi. Poskulağı manatarı görme ve toplama hikayeleri Dündarlılar anlatırlardı. Bazı Dündarlılar, ziraat alması ve armudu yetiştiriler idü. Bunlara özel önem verirler idü. Yaban otları Dündarda her yerde olurdu. Dündarlı bunlara isim takmıştırlar. Türlü türlü çiçekler, Dündar köy ve dağlarında bolca var idü.